Przełom połowy życia w równym stop­niu dotyka kobiet jak i mężczyzn.

Przemi­any jakich doświad­czają w tym okre­sie w dużym stop­niu mają charak­ter uni­w­er­salny i są niemal iden­ty­czne dla obu płci. Ist­nieją jed­nak takie aspekty, które są specy­ficzne i różnicują kobi­ety i mężczyzn. W niniejszym artykule właśnie nimi chcę się zająć.

Przed­stawię różnice w prze­chodze­niu przełomu połowy życia między kobi­etami i mężczyz­nami oraz kon­sek­wencje jakie z tego wynikają dla twor­zonego przez nich związku. Podzieliłam te różnice na pięć odd­ziel­nych aspektów.

Aspekt emocjon­alny

Przemi­any emocjon­alne jakich mogą doświad­czyć mężczyźni i kobi­ety w połowie życia różnią się między sobą, ponieważ mają najczęś­ciej prze­ci­wny kierunek.

KOBIETA: Emocjon­al­ność kobiet najczęś­ciej zmienia się w kierunku cech, które uznawane są za typowo „męskie” np. stanow­c­zość, pewność siebie, autonomia.

MĘŻCZYZNA: Emocjon­al­ność mężczyzn najczęś­ciej przy­bier­ają cechy o charak­terze typowo „kobiecym” np. opiekuńc­zość, ciepło emocjon­alne, bliskość czy empatia.

Aspekt związany z bilansem życia– „marze­nie życiowe”

Charak­terysty­czne dla przełomu połowy życia, jest dokony­wanie bilansu doty­chczas przeżytego czasu. Tego, jak zostały wyko­rzys­tane szanse i możli­wości, co udało się zre­al­i­zować no i czy zostało spełnione „marze­nie życiowe” – czyli wyobraże­nie uksz­tał­towane we wczes­nej dorosłości na temat swo­jego życia i tego, co chce się w nim osiągnąć. Tutaj mamy do czynienia z kole­jną różnicą między płci­ami – gdyż marzenia życiowe (będące punk­tem odniesienia do doko­na­nia bilansu) kobiet i mężczyzn mają inny charakter.

KOBIETA: Marze­nie życiowe u kobiet związane jest najczęś­ciej z dwoma aspektami.

Po pier­wsze osiąg­nię­ciem szczęś­cia oso­bis­tego i rodzinnego.

Po drugie z doko­na­ni­ami na grun­cie zawodowym.

Dokonu­jąc bilansu zawsze ist­nieje szansa, że cho­ciaż jedno z nich zostanie spełnione. Wtedy druga połowa życia, może stać się cza­sem real­iza­cji drugiej części marzenia. Na przykład jeśli kobi­eta w pier­wszej połowie życia zaj­mowała się kari­erą zawodową, to w drugiej połowie może dokonać zwrotu — prag­nąć założyć rodz­inę i zostać mamą.

MĘŻCZYZNA: Marze­nie życiowe mężczyzn najczęś­ciej związane jest z oso­bistymi doko­na­ni­ami oraz samo­re­al­iza­cją. Dlat­ego dokonu­jąc bilansu mężczyźni bardziej sku­pi­ają się na sukce­sach i porażkach zawodowych niż na więzi­ach emocjon­al­nych czy relac­jach z innymi.

Aspekt rodzinny — „syn­drom pustego gniazda”

Kole­jny aspek­tem, który ma wpływ na różnice w prze­chodze­niu połowy życia, jest sposób doświad­cza­nia „syn­dromu pustego gni­azda” – czyli momentu, w którym dorosłe dzieci opuszczają dom rodzinny. Jest to moment na ogół zde­cy­dowanie sil­niej przeży­wany przez kobi­ety niż mężczyzn.

KOBIETA: Kobi­eta, najczęś­ciej sil­nie przeżywa opuszcze­nie domu przez dzieci i ma to wpływ na jej sto­sunek do samej siebie. Zwłaszcza w sytu­acji, gdy przy­wiązuje dużą wagę do zadań związanych z macierzyńst­wem. Wtedy moment opuszczenia przez dzieci domu, może mieć wpływ na jej poczu­cie sensu życia, roli i miejsca w świecie oraz na codzi­enne samopoczucie.

MĘŻCZYZNA: Mężczyzna, najczęś­ciej nie przeżywa tak sil­nie opuszczenia domu przez dzieci. Raczej trak­tuje to jako nat­u­ralną kolej rzeczy.

Aspekt związany z symp­tomami starzenia się

Bez wąt­pi­enia zetknię­cie się w okre­sie połowy życia z pier­wszymi oznakami starzenia się (siwe włosy, zmarszczki, bled­nąca uroda, mniej energii) wywołuje u kobiet zde­cy­dowanie więk­szy niepokój niż u mężczyzn, dla których wiek, często może stanowić atut.

Aspekt bio­log­iczno — hormonalny

Na koniec chci­ałam zwró­cić uwagę na aspekt bio­log­iczno – hor­mon­alny. W okoli­cach 40 roku życia kobi­ety zaczy­nają dostrze­gać pier­wsze syg­nały zbliża­jącej się menopauzy. Wywołuje to zarówno zmi­any o charak­terze somaty­cznym jak i emocjon­al­nym. W związku z tym u kobiet może pojawić się wzrok niepokoju, napię­cie emocjon­alne, lęk, obniżony nas­trój i samoocena, co oczy­wiś­cie wpływa zarówno na codzi­enne funkcjonowanie jak i na relacje z innymi.

Kon­sek­wencje tych różnic dla relacji?

Jeżeli wyobraz­imy sobie kobi­etę i mężczyznę, którzy tworzą związek i wchodzą w czas przemian związany z przełomem połowy życia to możemy spodziewać się wielu nieporozumień.

Trud­ności jakie pojaw­iają się w relacji małżeńskiej/partnerskiej wynikają często z braku zrozu­mienia wza­jem­nych reakcji. Po pier­wsze jedna i druga strona doświad­cza pewnych wewnętrzny zmian, które mogą byś subiek­ty­wnie trud­nym doświad­cze­niem. Po drugie, w niek­tórych aspek­tach ich przeży­cia mogą być skra­jnie różne i niezrozu­mi­ałe dla drugiej strony.

Jeśli osoby nie zechcą wyjść sobie naprze­ciw — ze zrozu­mie­niem i chę­cią udzie­le­nia sobie wza­jem­nego wspar­cia — to może dojść do kon­flik­tów które negaty­wnie będą wpły­wać na relacje. W skra­jnych przy­padka może się to nawet stać źródłem myśli o roz­wodzie bądź separacji.

Potrzebna jest zatem wza­jemna wrażli­wość, empa­tia oraz wyjś­cie z „włas­nego świata”. Po to, by popa­trzeć na tę drugą osobę, jak na kogoś, kto również mierzy się ze swoimi wewnętrznymi przemi­anami i potrze­buje wyrozu­mi­ałości oraz wsparcia.

Wszys­tkim parom, które prze­chodzą przełom połowy życia, życzę wza­jem­nego wspar­cia i powodzenia.

Elż­bi­eta Kluska

www.polowazycia.pl

Bib­li­ografia

Oleś P., Kowal­czyk M. (2004). Przełom „połowy życia” u kobiet i mężczyzn: imp­likacje dla wieku śred­niego i starszego. Lęk i Depresja, 9, 57–68.